เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง

ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง เกิดขึ้นตามคำสั่งกระทรวงมหาไทย ที่ 1298/2505 เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2505 โดยใช้พื้นที่เชิงเขากลิ้ง ตำบลวังไคร้ อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี พื้นที่ประมาณ 600 ไร่ ปัจจุบันเปลี่ยนเป็นตำบลวังจันทร์ อำเภอแก่งกระจาน มีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินการฝึกอบรมและฝึกวิชาชีพให้กับผู้ต้องขัง ด้านการปลูกสร้างสวนป่า เกษตรกรรมและเลี้ยงสัตว์ ศูนย์เตรียมความพร้อมก่อนปล่อยควบคุมผู้ต้องขังที่ต้องโทษครั้งแรกใกล้พ้นโทษ เปิดขึ้นมาเพื่อพัฒนานิสัยผู้ต้องขังตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงคืนคนดีมีคุณค่าสู่สังคมแห่งนี้ กลายมาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวบรรยากาศดี มีคนมาเที่ยวอย่างต่อเนื่องกันได้อย่างไร อันนี้ชวนสงสัยจนเราต้องเข้าไปพิสูจน์

จุดเด่นของเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้งที่เป็นที่รู้จักไปอย่างกว้างขวางคือการสร้าง บ้านดิน ซึ่งเป็นการสร้างบ้านที่มีราคาถูกเพราะใช้ดินเป็นวัสดุก่อสร้าง มีรูปแบบแปลกตาสวยงาม แข็งแรงทนทาน ป้องกันความร้อนได้ดี ภายในบ้านดินจะเย็นกว่าอากาศนอกตัวบ้านประมาณ 1-2 องศา มีบ้านพักที่สร้างจากดินหลายหลังเปิดให้เข้าพักและยังมีฟาร์มแกะ กระต่าย และม้าให้นักท่องเที่ยวมีกิจกรรมเล่นสนุกเลี้ยงแกะ ขึ่ม้า ในระหว่างมาเที่ยวที่นี่

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ 089 486 1509

ข้อมูลเพิ่มเติม:ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ 089 486 1509

แก้ไขล่าสุด 0000-00-00 00:00:00 ผู้ชม 53614

การเดินทาง แผนที่ ที่เที่ยว/ที่พัก

กดติดตามการเดินทางของเราใน Youtube ด้วยนะคะ

ฟาร์มแกะเขากลิ้ง ยินดีต้อนรับทุกท่านเข้าสู่ฟาร์มแกะ แต่เอ๊ะ! เดี๋ยวก่อน เรามาอยู่ที่เรือนจำเขากลิ้งไม่ใช่เหรอ ทำไมพอจอดรถแล้วเรากลับยืนอยู่ทางเข้า เข้ากลิ้งชีพฟาร์มล่ะ ใครเปิดมาเจอหน้านี้เข้าก็อาจจะงงเล็กน้อยเหมือนกับผมที่เข้าไปเขากลิ้งครั้งแรกนั่นแหละ ที่เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้งมีวัตถุประสงค์ในการสร้างเพื่อฝึกอบรมวิชาชีพให้กับนักโทษที่ใกล้พ้นโทษเพื่อที่จะได้มีอาชีพออกไปใช้ชีวิตอยู่ในสังคมในนี้จะมีการฝึกทำอาชีพมากมายหลายอย่างโดยมากจะเป็นการเกษตรกรรม เพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ และการสร้างบ้านดินซึ่งกำลังได้รับความนิยมในหมู่นักลงทุนรีสอร์ท และก็เป็นที่ชื่นชอบของนักท่องเที่ยวด้วยเมื่อมีคนเข้ามาเที่ยวกันมากทางเรือนจำก็มีการพัฒนาพื้นที่สำหรับการท่องเที่ยวมากขึ้นๆ ส่วนหนึ่งกลายมาเป็นฟาร์มแกะอย่างที่เห็น จัดมุมให้ถ่ายรูปน่ารักๆ หลายจุดท่ามกลางต้นไม้ร่มรื่นแตกต่างจากฟาร์มแกะที่เคยไปเที่ยวที่อยู่กลางแจ้งแดดจัดกันทั้งนั้นเลย

นอกเหนือจากแกะก็ยังมีสัตว์อื่นๆ อย่างแพะให้เดินอยู่รอบๆ มีร้านกาแฟให้นั่งพักผ่อนรับลมเย็นๆ ก่อนที่จะเดินเข้าไปชมพื้นที่ในเรือนจำ

เดินเลยมาหน่อยก็จะมีกรงกระต่าย แล้วก็คอกม้า

ม้าในคอกไม่ได้มีไว้ให้เด็กๆ ขี่เล่นเท่านั้นผู้ใหญ่ก็ขึ้นไปนั่งกันได้มีบริการจูงให้เดินเป็นวงกลมรอบๆ ถ่ายรูปเท่ห์ๆ สวยๆ ก็ว่ากันไปถูกอกถูกใจสาวๆ เลยงานนี้

เยี่ยมชมบ้านดินเขากลิ้ง ต่อจากกิจกรรมการเลี้ยงแกะ เลี้ยงแพะ และขี่ม้าแล้ว พื้นที่ถัดจากนี้เข้าไปด้านในจะเห็นบ้านดินเรียงรายกันอยู่หลายหลัง เริ่มตั้งแต่หอประชุม เป็นอาคารขนาดใหญ่สำหรับการสัมมนา ส่วนบ้านที่อยู่ในรูปล่าง 2 รูปเป็นบ้านและห้องน้ำที่อยู่ใกล้ๆ ลานจอดรถตรงรั้วฟาร์มแกะ บ้านดินเขากลิ้งนี่เองที่เป็นสิ่งดึงดูดให้พวกเราและนักท่องเที่ยวจำนวนมากเดินทางมาเที่ยวที่นี่ ถ้าอยากจะพักที่นี่ก็มีบริการให้ด้วย แต่ก่อนหน้านั้นไปดูวิธีการทำบ้านดินที่เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้งสอนให้นักโทษกันดีกว่า

งานปั้นดินตกแต่งผนัง เดิมทีเดียวคำว่าบ้านดินคงทำให้หลายๆ คนคิดถึงบ้านรูปทรงบิดๆ เบี้ยวๆ เพราะสร้างด้วยมือเปล่าใช้เครื่องมือน้อยอย่างกว่าสร้างบ้านปกติทั่วไป ผนังแบบเรียบๆ แบนๆ มีลายนิดหน่อยอันเกิดจากการเอามือลูบดินแทนเกรียงฉาบปูน ที่เขากลิ้งจึงได้ทำการทดลองปั้นดินติดผนังเป็นงานปั้นนูนต่ำ และทำการทาสี ผลออกมาก็เป็นแบบนี้ สวยสดงดงามแต่ทำจากดินทั้งนั้น เห็นแล้วอยากรื้อบ้านออกแล้วทำบ้านดินขึ้นมาแทนจริงๆ ^-^

บ้านพักเจ้าหน้าที่เขากลิ้ง เป็นบ้านที่สร้างขึ้นมาเพื่อใช้งานจริง เจ้าหน้าที่พักอยู่ในบ้านหลังนี้ ติดหน้าต่างประตู บานเกร็ดเข้าไป ตกแต่งลวดลายด้านนอกซะจนน่าอิจฉาต้นทุนการก่อสร้างแต่ละหลังไม่ต้องคุยถึงหลักแสน เพราะถูกกว่านั้นเยอะ

ห้องน้ำบ้านดิน

พื้นที่เรียนรู้การทำบ้านดิน หลังจากที่เจ้าหน้าที่พาเราเดินไปชมทั่วๆ บริเวณให้เห็นว่าในเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้งนี้มีแต่อาคารที่สร้างจากดินล้วนๆ คราวนี้ก็ถึงเวลาที่จะเข้าไปเรียนรู้ว่าบ้านดินเค้ามีวิธีการทำอย่างไรกันแล้วล่ะ เผื่อว่าสนใจจะได้เอาไปทำกันต่อเองที่บ้านเราบ้าง

ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ในพื้นที่การทำบ้านดินเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียงเท่านั้น ที่เขากลิ้งสอนมากมายหลายเรื่องแต่ตอนนี้เรามาเจาะลึกกระบวนการสร้างบ้านดินเป็นพิเศษครับ เพราะนับว่าเป็นไฮไลท์ของที่นี่ เริ่มแรกจากการเรียนรู้เกี่ยวกับดิน เราจะเห็นว่าดินที่เจ้าหน้าที่เตรียมมาเรียงไว้ในหลุมเล็กๆ เป็นตินแต่ละชนิดที่เราจะหาได้ในเมืองไทยบ้านเรา แต่ดินที่เอามาทำบ้านดินได้ดีกว่าดินชนิดอื่นๆ ก็คือดินร่วน เพราะนำมาผสมแกลบหรือฟางแล้วย่ำให้เข้ากันได้ดีกว่าดินชนิดอื่นๆ

การทำอิฐบ้านดิน บ้านดินก็เหมือนกับบ้านทั่วไปคือต้องสร้างด้วยการก่อก้อนอิฐ แล้วก็มีการฉาบเหมือนฉาบปูน ก้อนอิฐของบ้านดินได้จากการหล่อดินแล้วตากให้แห้ง เริ่มแรกต้องมีบ่อสำหรับย่ำดิน ในบ่อก็จะใส่ดินร่วน ฟางหรือแกลบ แล้วก็ดินเหนียว ในอัตราส่วน ดินร่วน 3 ส่วน ฟาง 1 ส่วน ดินเหนียว 1 ส่วน ย่ำให้เข้ากัน ใช้เวลาย่ำประมาณ 20 นาที จากนั้นเอาไปใส่ในบล็อครูปสี่เหลี่ยม กว้าง 20 เซนติเมตร ยาว 40 เซนติเมตร หนา 10 เซนติเมตร อัดให้แน่น จากนั้นถอดแบบบล็อคออกไป ตากไว้ให้แห้ง ถ้าแดดแรงๆ จะตากนานประมาณ 7 วัน ถ้าช่วงไหนแดดไม่ดีก็ต้องตากให้นานขึ้น แล้วถึงจะเอาไปใช้งานได้ จากนั้นก็จะพาไปเรียนวิธีการก่ออิฐดินด้วยดินประสานซึ่งมีส่วนผสมต่างจากดินสำหรับอิฐดิน ก่อแบบไหนถึงจะทนทานแข็งแรง แล้วจากนั้นก็จะได้ดูการฉาบผิวผนังบ้านดิน การทำสีดินทาสีบ้านดิน การปั้นรูปต่างๆ ตกแต่งผนังบ้าน

บ้านดินตัวอย่าง หลังจากที่เราชมกระบวนการสร้างบ้านดินจนครบขั้นตอนแล้ว ตอนนี้เราก็จะได้ไปชมบ้านดินตัวอย่างซึ่งก็คืออาคารเอนกประสงค์ชื่อ ดินประดับดาว เป็นบ้านที่มีห้องต่างๆ ภายใน พร้อมการตกแต่งเฟอร์นิเจอร์แล้ว ที่สำคัญก็คือมีการติดแอร์เหมือนบ้านปกติทั่วไป

ภายในบ้านดิน ภาพตัวอย่างเล็กๆ น้อยๆ ของการจัดบ้านดินแบบ 1 ห้องนอน 1 ห้องน้ำ และห้องนั่งเล่น แหมเห็นแบบนี้แล้วความคิดเกี่ยวกับบ้านดินก็เปลี่ยนไปเยอะเลยว่ามั้ย

งานปั้น หลังจากชมบ้านดินมาเยอะแล้ว ก็ได้เวลาในการเดินทางต่อไปสถานที่อื่น น่าเสียดายที่เรายังไม่ได้ลองนอนที่บ้านดินในเรือนจำเขากลิ้งสักคืนไม่งั้นจะได้เล่าว่าสบายต่างกับบ้านทั่วไปยังไงบ้าง ออกจากส่วนการเรียนรู้การทำบ้านดินเดินตามถนนออกมาเรื่อยๆ ก็จะผ่านแปลงเพาะปลูกพิชผักสวนครัว พืชสมุนไพร อันเป็นความรู้พื้นฐานตามแนวหลักการเศรษฐกิจพอเพียง ที่นักโทษจะได้นำเอาวิชาความรู้เหล่านี้ไปประกอบอาชีพหลังพันโทษต่อไป ส่วนตรงนี้เป็นการเรียนรู้เรื่องงานปั้น ตามความต้องการของตลาด รูปปั้นแกะเริ่มมีคนซื้อไปใช้เพื่อประดับรีสอร์ทและฟาร์มแกะกันมากขึ้นเรื่อยๆ แกะที่ปั้นมีหน้าตาตลกคล้ายคนมีหลายอารมณ์ให้เลือก ลงสีให้สวยงามก็เป็นงานที่สร้างรายได้ได้ดีอย่างหนึ่ง

ห้องสมุดพร้อมปัญญา ในปี 2552 นายนัทธี จิตสว่าง อดีตผู้บริหารระดับสูงของกรมราชทัณฑ์มอบนโยบายการก่อสร้างห้องสมุดแห่งนี้ขึ้นเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่ครบวงจรทั้งวิชาการและภาคปฏิบัติ ให้บริการข่าวสารความรู้ให้เจ้าหน้าที่ นักโทษ ชุมชนรอบๆ เรือนจำและผู้สนใจทั่วไป เมื่อบ้านดินเป็นสิ่งที่ทำให้คนทั่วไปรู้จักเรือนจำเขากลิ้ง ห้องสมุดพร้อมปัญญาจึงให้สร้างด้วยดิน ประดับด้วยงานปั้นลวดลายสิ่งสำคัญของจังหวัดเพชรบุรีคือพระนครคีรี

บ้านพักในเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง เมื่อเราได้เดินชมพื้นที่จนวกกลับมาถึงด้านหน้าฟาร์มแกะ เรียกว่าเดินครบ 1 รอบ แต่ที่เราดูมานั้นเป็นเพียงการสร้างบ้านดินซึ่งถือว่ายังเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่เรือนจำสอนให้นักโทษเพื่อนำไปยึดเป็นอาชีพหลังพ้นโทษเท่านั้น การเลี้ยงสัตว์ต่างๆ การเพาะปลูก อีกมากมายหลายอย่างที่เราไม่ได้เข้าไปดูในวันนี้ ตอนนี้เราก็จะเดินทางออกจากเรีอนจำชั่วคราวเขากลิ้งแล้ว ก็พอดีเห็นว่ามีบ้านพักหลายหลังเรียงกันอยู่อีกด้านหนึ่งของฟาร์มแกะก็เลยลองเดินมาดูซะหน่อย สอบถามหัวหน้าเรือนจำได้ความว่าเป็นบ้านพัก ปกติเปิดให้บริการนักท่องเที่ยวทั่วไปได้เข้าพัก โดยไม่ได้กำหนดอัตรค่าบริการที่แน่นอนตายตัว ส่วนใหญ่คนที่มาพักก็ให้ค่าบำรุงรักษาตามสมควร ว่างๆ ใครอยากจะลองเข้ามาพักที่นี่ติดต่อกันเข้ามาได้นะครับ บรรยากาศร่มรื่น ด้านหน้ามีสระน้ำเล็กๆ มีศาลาให้นั่งพักผ่อน และอยู่ไม่ไกลจากฟาร์มแกะด้วย เรียกว่าเป็นศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงครบวงจรแล้ว ยังเป็นที่พักผ่อนสำหรับนักท่องเที่ยวแบบครบวงจรด้วยเหมือนกัน

อาคารสิรินธราภิรมย์ ท้ายที่สุดก่อนที่จะจากเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้งไป สิ่งสำคัญอีกสิ่งหนึ่งที่เราได้ไปเห็นมาก็คือ อาคารสิรินธราภิรมย์ ซึ่งเป็นพลับพลาที่ประทับในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในพื้นที่ยังมีห้องเสวย และห้องสรง ด้วย พระองค์เสด็จพระราชดำเนินเปิดห้องสมุดพร้อมปัญญา และทอดพระเนตรศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงของเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง