สวนสละสมโภชน์

สวนสละพันธุ์สุมาลีที่ปลูกตั้งแต่สมัยบุกเบิกด้วยน้ำพักน้ำแรงของลุงกระจ่าง และป้าสมโภชน์ ตรีวงศ์ (ทีแรกนึกว่าชื่อสมโภชน์เป็นชื่อลุงซะอีก) ลุงกระจ่างมีอายุเลยหลัก 7 ไปแล้ว ทำการปลูกสละมาตั้งหลายสิบปี ตั้งแต่พันธุ์เนินวงศ์ จันทบุรี และสละหม้อ กำนันจุล เพชรบูรณ์ ประสบการณ์เรื่องการปลูกสละกว่า 30 ปี รู้วิธีการผสมดอก การกำหนดวันออกผล วันเก็บเกี่ยว การลดจำนวนผลในแต่ละช่อเพื่อเพิ่มขนาดของผล และกระบวนการอื่นๆ มาอย่างแจ่มแจ้ง เปรียบเหมือนได้รับปริญญาตรีด้านการปลูกสละมาเรียบร้อย ต่อมาได้คิดว่าจะทำการปลูกสละพันธุ์ใหม่เนื่องจากสละพันธุ์ที่ปลูกกันมีการนำไปปลูกกันอย่างกว้างขวางจนทำให้ราคาเริ่มตก นึกถึงพันธุ์สุมาลีที่ใครๆ ก็ว่ามีแต่คนบ้าที่ปลูก เพราะต้นพันธุ์ในตอนนั้นราคาต้นละ 7000 บาท ผลจำนวนมากดกกว่าพันธุ์ไหนๆ แต่ก็มีผลเล็กจนแทบไม่เหลือเนื้อ แล้วจะมาทดลองปลูกดูก่อนต้นสองต้นกว่าจะรู้ผลคงตายไปซะก่อน การตัดสินใจซื้อต้นพันธุ์จำนวนมากปลูกเต็มที่ ด้วยความหวังว่าการลงทุนคราวนี้ต้องเรียนจบปริญญาโทด้านสละเท่านั้น คือทำอย่างไรให้สละพันธุ์สุมาลีที่ผลเล็กแต่ดกมาก ให้มีขนาดพอดี ได้น้ำหนัก คุ้มกับเงินค่าต้นพันธุ์ที่สูงลิบลิ่ว ความพยายามไม่ย่อท้อและกล้าคิดกล้าทำสิ่งใหม่ๆ ทำให้เราได้มีสละแสนอร่อย ที่ใครๆ ร่ำลือกันว่า จะกินสละต้องมาสวนสมโภชน์เท่านั้น เหมือนในทุกวันนี้

สวนสละสมโภชน์ บ้านเลขที่ 219 บ้านท้ายวัง ต.วังกระแจะ อ.เมือง จ.ตราด โทร. 081-4382015 , 039-674840

ข้อมูลเพิ่มเติม:สวนสละสมโภชน์ โทร. 081-4382015 , 039-674840

แก้ไขล่าสุด 0000-00-00 00:00:00 ผู้ชม 7671

การเดินทาง แผนที่ ที่เที่ยว/ที่พัก

กดติดตามการเดินทางของเราใน Youtube ด้วยนะคะ

อร่อยทุกไร่...ชิมไปทุกสวน สวนสละสมโภชน์เป็นสวนหนึ่งในบรรดาหลายสิบสวนที่ร่วมโครงการ อร่อยทุกไร่...ชิมไปทุกสวน ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ภูมิภาคภาคตะวันออก แต่ละปีจะมีการจัดกิจกรรมนี้ขึ้นในช่วงฤดูกาลที่ผลไม้จะออกผลมากันมากที่สุดคือประมาณ เมษายน-กรกฎาคม แต่ละสวนจะมีป้ายนี้จาก ททท. มาตั้งอยู่ อย่าลืมสังเกตุว่าจะมีกิจกรรมให้ร่วมสนุกลุ้นรับของรางวัลใหญ่อย่าง iPhone ด้วยนะ

คัดแยกสละ เข้ามาในสวนนี้ตอนแรกๆ จะงงๆ ทำอะไรไม่ค่อยถูกไม่รู้จะไปเริ่มตรงไหน เห็นอาคารใหญ่ๆ เปิดโล่ง มีคนงานง่วนอยู่กับการคัดเลือกสละ เข้าไปถามได้เลย ถ้ามาซื้อก็ติดต่อซื้อ ถ้าจะมาชมสวนก็บอกคนงานจะได้ไปตามเจ้าของสวนมาต้อนรับถ้าแกอยู่ที่สวนนะ แต่ปกติแกก็ไม่ค่อยได้ไปไหน เพราะจุดประสงค์ของการปลุกปล้ำทำสวนสละพันธุ์สุมาลีที่ไม่มีใครปลูกก็เพื่อที่จะเก็บกินยามอ่อนแรงลงตามวัยนั่นแหละแล้วความสำเร็จก็มาสู่ผู้ที่พยายามอย่างลุงกับป้า คนงานเหล่านี้นั่งแยกสละเพื่อที่จะคัดเอาผลที่ไม่ได้มาตรฐานของสวนสมโภชน์ออกไป ลุงกระจ่างเล่าว่า การคัดสละที่นี่คัดเลือกแบบ 100% ของไม่ดีไม่มีทางไปถึงลูกค้า เลยถามแกต่อว่าทำไมไม่ส่งไปขายตามตลาด ทำไมต้องให้ลูกค้าเข้ามาซื้อถึงสวน บางคนบ่นว่าสวนสมโภชน์เล่นตัว ลุงตอบว่า ครั้งหนึ่งเคยส่งขายให้คนกลางเอาไปขายต่อแต่สละสวนสมโภชน์ขายดีจนหมดเร็วพ่อค้าคนกลางบางคนหัวหมอ เอาสละที่อื่นมาปนเข้าไปทำให้เสียชื่อเสียงก็เลยเลิก

ยากันยุงแบบติดหลัง เห็นคนงานนั่งทำงานตัวเป็นเกลียว หลายคนเป็นชาวต่างชาติพูดไทยไม่ค่อยชัดแต่ก็พอคุยรู้เรื่อง แล้วอยู่ๆ เราก็เห็นเหมือนมีควันลอยออกมาจากตัวคนงาน นึกว่าทำงานหนักจนควันขึ้น พอคนงานหันหลังถึงได้เห็นว่าทุกคนมีที่จุดยากันยุงติดหลังอยู่ตลอดเวลา คงเป็นเพราะเวลาเข้าไปเก็บสละในสวนยุงมันเยอะก็เลยต้องใช้วิธีนี้ ไอเดียเก๋จริงๆ

คว้านเม็ดสละ นอกเหนือจากขั้นตอนของการคัดแยกสละเอาผลที่ผ่านเกณฑ์มารวมไว้ขายให้ลูกค้า ส่วนผลที่เกรดรองลงมาจะเอามาทำการคว้านเม็ดเพื่อเอามาทำสละลอยแก้ว ขอย้ำว่า ผลที่เกรดรองลงมาก็ต้องมีเกณฑ์ว่าระดับไหนเอามาทำสละลอยแก้วได้ ไม่ใช่เอาผลเสียที่ขายไม่ได้มาทำสละลอยแก้วอย่างที่เราเข้าใจ

อธิบายเพิ่มสำหรับผลสละที่เกรดรองลงมาสำหรับทำสละลอยแก้ว หมายถึงผลที่อยู่ในพวงเดียวกันกับผลดีๆ ที่เอาไปขาย แต่ลำดับการผสมดอกสละอยู่หลังกว่าผลแรกๆ ทำให้สละยังโตไม่เต็มที่รสชาตยังไม่หวานพอ จะยังอมเปรี้ยวหน่อยๆ เท่านั้น ถึงจะเอามาทำสละลอยแก้ว การผสมดอกสละของสวนสมโภชน์เมื่อผสมวันไหนก็จะลงบันทึกไว้ที่ช่อ จากนั้นนับไปอีก 8 เดือน ผลสละถึงจะเก็บมาขายได้ แต่ถึงแม้จะผสมพวงเดียวกันพร้อมกัน แต่ต้นสละส่งน้ำเลี้ยงไปที่ผลไม่พร้อมกัน ผลจะค่อยๆ โตจาโคนของพวงก่อนส่วนผลที่ปลายจะโตทีหลัง นับว่าเป็นสละพี่น้องกัน ผลพี่หวานเต็มที่ส่วนผลน้องจะยังอมเปรี้ยวอยู่นั่นแหละ ด้วยการบันทึกวันที่ผสม และกำหนดวันผสมเอง ลุงกระจ่างจึงสามารถกำหนดให้สละออกผลมาช่วงที่ต้องการได้ คือให้ออกช่วงเทศกาลที่มีคนมาซื้อเยอะๆ นั่นเอง ความพยายามเรียนรู้กรรมวิธีเหล่านี้และอีกหลายๆ เรื่องที่ลุงกระจ่างเล่าให้ฟัง เราเชื่อเลยว่า นี่แหละมหาบัณฑิตปริญญาโท สาขาสละ ตัวจริง

เมื่อลุงกระจ่างรู้ว่าพวกเรามาก็ออกมาต้อนรับพร้อมกับสละปอกเปลือกสวยๆ ผิวอิ่มๆ เต็มจาน และถ้าไม่พอให้เราหยิบกินจากตะกร้าก็ได้จากในสวนก็ได้ แต่ในสวนลุงไม่แนะนำเพราะเดี๋ยวไปโดนผลที่โตยังไม่เต็มที่จะหาว่าสวนลุงสละไม่อร่อย ลุงให้ชิมได้เต็มที่ไม่ว่าใครทั้งนั้น ก่อนจะตัดสินใจซื้อหรือไม่ซื้อ แต่ด้วยชื่อเสียงของลุงกระจ่างและป้าสมโภชน์ที่อยู่ในวงการสละมาตั้งแต่เรายังไม่เกิด ส่วนมากคนมาชิมลูก 2 ลูกพอเป็นพิธีแล้วก็ซื้อชนิดที่ว่าขนกันเต็มรถเป็นประจำทุกปี ราคาที่สวนของลุงสมโภชน์ ลุงเป็นคนกำหนดราคาเอง คือกิโลกรัมละ 100 บาท ไม่ต้องมาต่อราคา ข้างนอกจะถูกจะแพงลุงไม่สนลุงขายราคาเดียวมาหลายปีแล้ว ส่วนสละลอยแก้วราคากระป๋องเล็ก 25 บาท กระป๋องใหญ่ 55 บาท บอกเลยว่าทีแรกคิดว่าแพงเพราะข้างนอกถูกกว่านี้ แต่พอรู้ว่าการคัดสละมาทำสละลอยแก้วมีขั้นตอนที่พิถีพิถันละเอียดสุดๆ ของลุงแล้ว บอกเลยว่าถูกมาก

เรียนรู้การปลูกสละจากสวนสมโภชน์ นอกเหนือจากการที่จะมายืนชิมสละของลุงแล้ว ถ้าหากสนใจลุงจะพาเดินเข้าไปในสวนพร้อมกับอธิบายกระบวนการปลูกสละของลุงอย่างละเอียด เรียกว่าไม่หวงวิชาเลยทีเดียว การปลูกสละจำเป็นต้องปลูกต้นตัวผู้ และตัวเมีย สละตัวผู้ไม่ออกผล สละตัวเมียออกผลแต่ต้องได้ผสมกับดอกของตัวผู้เท่านั้น หลายคนซื้อไปปลูกโดยไม่รู้ 10 ปีก็ไม่มีผลออกมา การผสมเกสรคือการรูดเอาเกสรจากต้นตัวผู้มาโรยๆ ใส่ดอกต้นตัวเมืย แล้วจดวันผสมเอาไว้ จากวันผสมจนโตเต็มที่ ใช้เวลา 8 เดือน ระหว่างนั้นต้องหมั่นดูแลคอยเด็ดลดจำนวนผลในพวงออกเรื่อยๆ เพื่อให้มีจำนวนผลพอดีที่ต้นจะส่งน้ำไปเลี้ยงจนลูกสละโตได้ พันธุ์สุมาลีเป็นพันธุ์ที่ผลดกมาก จนมากเกินไปทำให้ผลไม่โต นี่คือสาเหตุให้ไม่มีคนกล้าปลูกในสมัยนั้น เมื่อสละเริ่มเป็นลูกออกมาต้องแขวนสละเอาไว้อย่าให้ถึงดิน ค่าแรงในการผสม การผูกสละ และการเด็ดสละ เป็นค่าใช้จ่ายที่แพงมากและใช้วิธีอื่นแทนไม่ได้ แต่ถ้าควบคุมได้แล้วผลตอบแทนจากการปลูกสละก็ออกมาเป็นที่น่าพอใจ

ลุงกระจ่าง ป้าสมโภชน์ เจ้าของสวน

ชมสวนกันแล้ว ชิมสละกันแล้ว ก็ได้เวลาเดินทางต่อไป โดยไม่ลืมอุดหนุนสละของลุงติดไม้ติดมือไปเป็นของฝาก และแน่นอนว่าทุกคนที่ได้รับของฝากเมื่อรู้ว่าเป็นสละจากสวนสมโภชน์ต้องดีใจประทับใจทุกรายไป

ขอขอบคุณ กองประชาสัมพันธ์ภายในประเทศ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานตราด มา ณ โอกาสนี้ ด้วยครับ