ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

ภูมิปัญญาท้องถิ่นผ้าฝ้ายทอมือย้อมสีธรรมชาติจากดินภูเขาไฟหรือผ้าภูอัคนี ภูมิปัญญาการทอผ้าด้วยดินภูเขาไฟเกิดจากภูมิปัญญาของคุณยายสมศรี ถุนนอก ซึ่งเป็นผู้ที่ค้นพบการนำดินภูเขาไฟเขาพระอังคาร ที่ดับสนิทแล้วมาย้อมเส้นไหมและฝ้ายเพื่อทอไว้ใช้ในครัวเรือนและเป็นของฝากแก่ผู้มาเยี่ยมเยือน เริ่มต้นจากคุณยายสมศรี ถุนนอก เดินทางไปเก็บเห็ดที่ป่าเขาพระอังคารเจอดินที่ภูเขาลูกหนึ่งบริเวณเทือกเขาพระอังคาร ชาวบ้านเรียกเขาลูกนั้นว่าเขาดินแดง ซึ่งดินบริเวณนั้นมีสีแดง คุณยายสมศรีสังเกตว่าดินที่เปื้อนเสื้อผ้าและตะกร้าที่ใส่เห็ดมีสีสวย น่าจะนำดินมาย้อมเส้นไหมหรือเส้นฝ้าย คุณยายสมศรีจึงนำดินนั้นมาหมักย้อมเส้นไหมและทอเป็นผ้าพันคอเพื่อใช้เป็นของฝากของที่ระลึก และขายในพื้นที่และอำเภอใกล้เคียง เนื่องจากวัตถุดิบเส้นใหมมีราคาแพงทำให้ต้นทุนสูงทำให้ผ้าไหมบ้านเจริญสุขไม่สามารถแข่งขันสู้ผ้าไหมอำเภอนาโพธิ์หรืออำเภอพุทไธสงได้ สมาชิกกลุ่มทอผ้าบ้านเฉลิมสุขโดยการนำของคุณยายสมศรี ได้คิดค้นที่จะนำเส้นฝ้ายมาย้อมสีและทอ เนื่องจากต้นทุนถูกกว่าเส้นใหมขายง่าย แต่พอนำฝ้ายมามัดย้อมด้วยดินจากภูเขาพระอังคารแล้วสีของผ้าซีดจางเร็ว คุณยายสมศรีจึงคิดหาวิธีที่จะทำให้สีไม่ซีดจางเร็วด้วยการนำเปลือกประดู่มาต้มกับเส้นฝ้ายเพื่อเป็นการเคลือบสีของเส้นฝ้ายที่หมักย้อมด้วยดิน เพราะคุณสมบัติของต้นประดู่เป็นไม้ที่มียางติดเส้นผ้าแล้วไม่สามารถซักออกได้น้ำประดู่จึงสามารถเคลือบสีของเส้นฝ้ายได้ ทำให้ผ้าภูอัคนีมีสีสวยงามเป็นธรรมชาติและไม่ซีดจางเร็ว

จากลักษณะของภูเขาพระอังคารซึ่งเป็นที่ตั้งของวัดเขาพระอังคารนั้นมีลักษณะรูปร่างเหมือนพญาครุฑนอนคว่ำหน้า ถ้ามองจากมุมสูง เชื่อว่าเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์เนื่องจากประวัติลายแทงธาตุพนมเชื่อได้ว่ามีการนำพระอังคารธาตุของพระพุทธเจ้าไปบรรจุไว้ที่ไหล่ข้างซ้ายของพญาครุฑ จากลักษณะพื้นที่ผนวกกับความเชื่อของชาวตำบลเจริญสุขนำสู่ผืนผ้าทอมือที่ประณีต เนื้อผ้านุ่มสวยงาม สวมใส่สบาย เสริมบุคลิกให้โดดเด่น เป็นมงคลชีวิตกับผู้สวมใส่ เป็นที่มาของคำกล่าวที่ว่า จากพื้นดินถิ่นภูเขาไฟ สู่ผืนผ้าที่มาของภูอัคนี ผ้าเอกลักษณ์พื้นถิ่น ผ้าฝ้ายย้อมดินภูเขาไฟ

ข้อมูลเพิ่มเติม:ททท.สำนักงานสุรินทร์ (สุรินทร์ บุรีรัมย์ ศรีสะเกษ) 0 4451 8152
http://www.tourismthailand.org/surin

แก้ไขล่าสุด 2018-01-27 17:01:27 ผู้ชม 5501

การเดินทาง แผนที่ ที่เที่ยว/ที่พัก

กดติดตามการเดินทางของเราใน Youtube ด้วยนะคะ

มาบ้านเจริญสุขนอกจากจะมาเลือกช้อปปิ้งผ้าย้อมดินภูเขาไฟสวยๆแล้ว ที่นี่มีโฮมสเตย์ให้พัก ได้รับมาตรฐานโฮมสเตย์ไทย 17 หลัง ราคาโคตรน่าตะลึง คนละ 150 บาทอาหารเช้าเพิ่ม 50 บาท สำหรับคนที่สนใจอยากทำ พิธีบายศรีสู่ขวัญ ชาวบ้านที่นี่ก็พร้อมที่จะจัดให้ คิดราคาแยกต่างหาก คนที่อยากเรียนวิธีการทอผ้าหรือย้อมผ้า ก็ทำ workshop กับชาวบ้านได้ด้วย

รีวิว ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"ประมาณชั่วโมงเดียวเราก็ทำผ้าเสร็จ มันต้องมีรูปหมู่ที่ระทึก เอ้ย ระลึก กันบ้าง ^^"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 10:13:35

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"ย้อมผ้าเสร็จแล้วเอาไปล้างสัก 3-4 น้ำ จนน้ำมันดูใสแล้วก็เอาตาก เราก็จะได้ผ้ามัดย้อมสวยๆ ฝีมือตัวเองกันแล้ว"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 10:08:37

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"ผ้าย้อมดาวเรืองต้องต้มดอกดาวเรืองแล้วกรองเอาแต่น้ำ ตอนเอาผ้าลงย้อมน้ำต้องร้อนๆ ด้วย"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 10:06:31

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"คนที่เลือกย้อมโคลนภูเขาไฟจะต้องเอาผ้ามาต้มกับน้ำเปลือกประดู่ เพื่อให้สีติดทนนาน"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 10:03:35

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"มัดผ้าเสร็จต่อไปก็จุ่มสี วันนี้มีสองสีให้เลือก (แต่ละวันมีสีไม่เหมือนกันแต่ดินภูเขาไฟน่าจะมีทุกวัน วันนี้โชคดีมีสีเหลืองดอกดาวเรืองให้เลือกด้วย)"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 10:01:36

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข

"ผ้าราคา 80 บาทรวมการทำผ้ามัดย้อม ถือว่าถูกมาก เพราะได้ผ้าฝ้ายผืนใหญ่มากๆ เป็นผ้าคลุมไหล่ ต่อไปอาจจะมีขึ้นราคานิดหน่อยนะ อันนี้ต้องรอดู ได้ผ้ามาแล้วเราก็เลือกลายและเรียนการมัด"

Akkasid Tom Wisesklin
2018-06-10 09:59:20

ผ้าย้อมดินภูเขาไฟบ้านเจริญสุข