บวงสรวงพญานาค มุกดาหาร-นครพนม

 

    ตามรอยเรื่องราว เขาเล่าว่า "ถ้ำพญานาค" ที่ชาวบ้านริมแม่น้ำโขงเชื่อกันอย่างมากว่า ตั้งอยู่ ณ สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 2 จ.มุกดาหาร จึงได้มีการสร้างศาลพญานาคขึ้นบริเวณข้างสะพานดังกล่าว และอยู่ริมแม่น้ำโขง บ้านสงเปือย ต.บางทรายใหญ่ อ.เมือง จ.มุกดาหาร ตำแหน่งโดยประมาณที่ชาวบ้านเล่าขานกันว่ามีถ้ำพญานาคอยู่บริเวณเสาตอม่อต้นที่สองที่อยู่ในแม่น้ำโขง 

 

  เรื่องราวนี้เริ่มต้นขึ้นโดยมีเรื่องเล่าต่อกันมาว่า มีพญานาคเข้าทรงเด็ก 5 ขวบ และบอกว่าไม่ให้สร้างสะพานบริเวณนี้ เพราะเป็นถ้ำของพญานาค การสร้างสะพานอยู่เหนือถ้ำถือว่าเป็นการลบหลู่อย่างมาก ถ้าไม่เชื่อแล้วทำการสร้างต่อจะมีคนเสียชีวิตอย่างมาก จนเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2548 เวลาประมาณ 16.30 น. รายงานข่าวแจ้งว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้นกับการสร้างสะพานแม่น้ำโขงแห่งที่ 2 (มุกดาหาร-สะหวันนะเขต) ซึ่งเกิดการทรุดตัว ชาวบ้านเล่าให้ฟังว่าเสียงสะพานทรุดได้ยินไปไกลมาก มีคนงานในโครงการนี้เสียชีวิตไปหลายคน ซึ่งช่วงที่เททรายและปูนลงที่ต่อม่อ เทเท่าไหร่ก็ไม่เต็มสักทีเรียกว่าเกินปริมาณที่กำหนดไว้เยอะมาก ทางวิศวกรจ้างนักประดาน้ำลงไปดูว่าทำไม พบว่าตอม่ออยู่ตรงปากถ้ำพอดี คนที่ดำลงไปบอกว่าเห็นงูตัวใหญ่ตาแดงๆ พันอยู่ที่เสาต้นนี้ พอคนดำน้ำขึ้นมาได้ก็เก็บของกลับไปเลยค่าจ้างก็ไม่เอา

    เมื่อสะพานสร้างเสร็จเสียงเล่าลือจากชาวบ้านว่าพบพญานาคปรากฏขึ้นบริเวณใต้สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 ข่าวสะพัดไปอย่างรวดเร็ว มีคนมาดูปรากฏการณ์นี้เยอะมากและได้เห็นพญานาคมากบ้างน้อยบ้าง "ถ้ำพญานาค" บริเวณนี้ชาวบ้านจึงเชื่อว่าเป็นที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ท่านจะขึ้นมาปกปักรักษาลูกหลาน ใครมาสักการะขอพร ณ ศาลพญานาค จะได้รับพรประสบความสำเร็จโดยเฉพาะด้านโชคลาภหน้าที่การงานและความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต

    เมื่อสะพานมิตรภาพสร้างเสร็จลงไปได้ในที่สุด ชาวบ้านและจังหวัดมุกดาหาร ได้ร่วมสร้างศาลปู่พญานาคราชขึ้นบริเวณข้างสะพานมิตรภาพไทย-ลาว ริมฝั่งแม่น้ำโขงของฝั่งไทย และกำหนดการจัดงานพิธีบวงสรวงองค์ปู่พญานาคราชขึ้น ในวันที่ 6-8 มิถุนายน เป็นประจำทุกปี ในพิธีบวงสรวงวันแรกจะมีพิธีโดยเป็นพิธีทางพราหมณ์ คือการบายศรีตามธรรมเนียมวัฒนธรรมอีสาน ชาวบ้านเล่าว่าพิธีกรรมนี้ใช้เวลานานโดยเฉพาะปี 2559 นานเป็นพิเศษ ชาวบ้านที่ศรัทธาในองค์พญานาคเดินทางมาจากทุกสารทิศเพื่อร่วมพิธีกรรมนี้ รวมไปถึงพระสงฆ์และฤาษีจากที่ต่างๆ ก็เดินทางมาร่วมด้วยจนบริเวณใต้สะพานนี้แน่นไปด้วยผู้คนและทุกคนจะสวมใส่ชุดสีขาวมาโดยพร้อมเพรียงกันแสดงถึงความศรัทธาที่มีต่อพญานาคแม่น้ำโขงเป็นอย่างมาก

    ด้วยเล็งเห็นว่าเรื่องราวพญานาคกับชาวบ้านริมฝั่งน้ำโขงทั้งไทย-ลาว เป็นเรื่องที่อยู่คู่กันผูกพันแน่นแฟ้น การบวงสรวงพญานาคก็เป็นงานที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีไม่ขาด นางสมฤดี จิตรจง ผอ.ภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ททท. และ คุณบุณยานุช วรรณยิ่ง ผอ.ททท สำนักงานนครพนม จึงได้นำคณะสื่อมวลชนทุกแขนงร่วมบันทึกและสืบสานประชาสัมพันธ์งานสำคัญนี้ที่สะพานมิตรภาพไทย-ลาว มุกดาหารด้วย ประชาชนทั้งหลายที่มาร่วมพิธีนี้จะร่วมกันทำบายศรีรูปพญานาคอย่างสวยงามมาตั้งเรียงรายอยู่บนโต๊ะพิธี

    เสร็จพิธีในเวลากลางคืน เช้าวันรุ่งขึ้นจะมีพิธีการตักบาตรที่สะพานมิตรภาพ ช่วงสายๆ ก่อนเวลาเที่ยงจะมีพิธีการลอยบัวเพื่อเป็นเครื่องบูชาพญานาคในแม่น้ำโขง 

    เล่าเรื่องราวของพญานาคที่มุกดาหารไปแล้ว ท้าวความย้อนหลังเรื่องของพญานาคกับความเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาเมื่อ 2500 กว่าปีที่ผ่านมา พญานาคเกี่ยวข้องกับศาสนาพุทธมาช้านาน ตำนานเรื่องหนึ่งของพญานาคกับชาวอีสานที่จังหวัดนครพนมมีว่า

    พญานาครักษาองค์พระธาตุพนม เป็นเรื่องราวเล่าขานสืบต่อกันมา ตามตำนานกล่าวว่าพระธาตุพนมสร้างขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ.8 (รายละเอียดจะไม่กล่าวถึงมากเพราะหาอ่านได้จากหลายที่) ส่วนเรื่องราวที่เกี่ยวกับพญานาคมีอยู่ว่า พญานาคได้รับคำสั่งจากพระอินทร์ เป็นผู้ทำหน้าที่รักษาพระธาตุพนมซึ่งบรรจุพระอุรังคธาตุ เป็นสิ่งสำคัญยิ่ง พญานาคผู้อยู่ใกล้ชิดกับโลกที่สุดจึงเหมาะที่จะทำหน้าที่นี้ เรื่องเล่าขานต่อมาอีกว่า ในสมัย "พ่อแก้ว อุทุมมาลา" เป็นเจ้าอาวาส วันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 11 พ.ศ. 2500 คืนนั้นฝนตกหนัก "นายไก้ฮวด แซ่ตั้ง" ออกมารองน้ำฝนที่หน้าบ้าน เห็นแสงที่มีสีมากถึง 7สี มาจากทิศเหนือ พุ่งมาถึงประตูวัดพระธาตุพนมก็หายไป ภรรยาก็เห็นเช่นเดียวกันและข่าวก็แพร่ออกไปอย่างรวดเร็ว

    ต่อมาอีก 2 วัน หลวงพ่อเจ้าอาวาสก็ได้ "สามเณรทรัพย์" นั่งทางในดูว่าเหตุการณ์นั้นคืออะไร และก็ปรากฏนิมิตว่าได้พบพญานาคทั้ง 7 จำแลงเป็นชายนุ่งขาวยืนอยู่ที่ลานพระธาตุพนม พญานาคนั้นได้ถามสามเณรทรัพย์ว่า "พ่อเณรมีธุระอันใด" สามเณรไม่ตอบเพราะอยู่ในอาการตกใจ จึงหันหลังเดินกลับกุฏิ พญานาคก็กล่าวว่า "กระผมขอไปด้วย อยากจะไปสนทนากับท่านเจ้าคุณ" หลังจากนั้นร่างของสามเณรก็ฟุบลง และกลับมีสติขึ้นมาเหมือนเดิม แต่เสียงของสามเณรกลายเป็นเสียงชายวัยกลางคน ดังขึ้นมาว่า "นมัสการท่านเจ้าคุณ พวกหม่อมฉันมา 2 คืนแล้ว"

    หลวงพ่อถามกลับไปว่า "ท่านเป็นใครและมาจากไหน" พญานาคตอบว่า "หม่อมฉันเป็นพญานาคชื่อว่า พญาสัทโทนาคราช มาจากสระอโนดาตกับนาคบริวารอีก 6 องค์ ได้รับบัญชาจากพระอินทร์ ให้มาเฝ้าอารักขาพระอุรังคธาตุแทนที่เทวดาชุดก่อนที่ประพฤติไม่เหมาะสมเนื่องจากกินของเซ่นไหว้ของชาวบ้าน ส่วนพวกหม่อมฉันไม่ต้องการขอเพียงน้ำอย่างเดียวเท่านั้นและจะอยู่เฝ้าไปจนตลอดศาสนายุกาลของพระสมณโคดมพุทธเจ้า 5000 ปี"

    ตอนแรกหลวงพ่อไม่ปักใจเชื่อ แต่ต่อมาพญานาคราชก็ได้มาประทับทรงบ่อยครั้ง และได้ทำนายทายทักบอกเล่าเหตุการณ์ต่างๆ ได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ จนหลายฝ่ายเชื่อตรงกันว่าเป็นเรื่องจริง จากนั้นมาชาวบ้านก็ได้ทำพิธีบวงสรวงพญานาคขึ้นในวันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 11 มาจนถึงปัจจุบัน

    สำหรับทริปนี้เราก็ได้ทำการบวงสรวงพญานาคราชที่เชื่อกันว่าท่านได้เฝ้าอยู่ที่พระธาตุพนมเป็นเวลานานมากแล้ว เครื่องบวงสรวงประกอบไปด้วย บายศรีพญานาค 7 เศียร พานบายศรี ขนม 9 อย่าง น้ำ 9 สี ตั้งสักการะเอาไว้พร้อมมีพราหมณ์นำประกอบพิธี ตามธรรมเนียมนั้นการบวงสรวงพญานาคราชที่พระธาตุพนม จะทำในคืนขึ้น 5 ค่ำ เดือน 11 เวลาประมาณ 02.00 น. แต่ประชาชนทั่วไปสามารถบวงสรวงพญานาคได้นอกเวลาดังกล่าว เหมือนที่ คณะ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ทุกสำนักงานในภาคอีสาน นำโดยนางสมฤดี จิตรจง ผู้อำนวยการภูมิภาค ประกอบพิธีขึ้นต่อจากวันบวงสรวงองค์ปู่พญานาคราชที่สะพานมิตรภาพ จ.มุกดาหาร

    เสร็จสิ้นพิธีการนำผ้าห่มองค์พระธาตุพนมเพื่อเป็นเครื่องบูชาพระธาตุ และความเป็นสิริมงคลแก่ทุกคนในคณะ

    ปิดท้ายพิธีการบวงสรวงพญานาค ณ พระธาตุพนม ด้วยการถ่ายรูปหมู่เป็นที่ระลึก

    ด้วยเหตุนี้เราจึงอยากชวนทุกคนได้ไปสัมผัสกับความเชื่อและตำนาน "เขาเล่าว่า...พญานาค มุกดาหาร" และร่วมสักการะบูชาพระธาตุพนมด้วยกันในวัน ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 11 และ วันที่ 6-8 มิถุนายน เป็นประจำทุกปี ที่มุกดาหาร และนครพนม

ขอขอบคุณ การท่องเที่่ยวแห่งประเทศไทย ภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มา ณ โอกาสนี้ ครับ

    เรื่อง    เอกสิทธิ์ วิเศษกลิ่น |     ภาพ    เอกสิทธิ์ วิเศษกลิ่น    เจริญ ภัทรพิทักษ์

จำนวนผู้ชม 7427 คะแนน 6  ให้กำลังใจคนเขียนทริปนี้ คลิก...>>