งานสงกรานต์โบราณ พิธีเสียเคราะห์ วัดไชยศรี

 สงกรานต์หรือปีใหม่ไทยจัดกันมากมายทั่วประเทศ วันนี้เราขอพามารู้จักงานสงกรานต์วัดไชยศรี จ.ขอนแก่น ประเพณีสงกรานต์ของที่นี่เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานาน นอกเหนือจากการทำบุญไหว้พระสรงน้ำพระแล้วยังมีพิธีตามความเชื่อเรียกว่าพิธีเสียเคราะห์ หมายถึงการสะเดาะเคราะห์นั่นเอง ประเพณีนี้จึงเป็นที่รู้จักกันแพร่หลายในความมีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร แต่ละปีมีคนมาเที่ยวร่วมงานบุญล้นหลาม

    วัดไชยศรีเป็นวัดเก่าแก่ที่มีสิมโบราณที่มีภาพจิตกรรมสวยงามมากภาพจิตรกรรมบนสิมหลังนี้เป็นเรื่องเล่าของสินไซที่เป็นวรรณคดีที่ชาวอีสานบอกเล่าจากรุ่นสู่รุ่น สิมหลังนี้มีอายุกว่าร้อยปีแล้วและยังคงใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีทางศาสนาอยู่จนทุกวันนี้ ชาวสาวะถีจะมารวมกันที่นี่เพื่อร่วมทำบุญสงกรานต์เป็นประจำทุกปี ในปีนี้นอกจากชาวไทยมาชมงานบุญอันเป็นเอกลักษณ์ที่สวยงามนี้แล้วยังมีชาวต่างชาติที่รู้จักงานนี้มาร่วมงานมากขึ้นด้วย

ข้อมูลเพิ่มเติม:ททท. ขอนแก่น โทร 0 4322 7714-5
http://www.tourismthailand.org/khonkaen

การเดินทาง แผนที่ ที่เที่ยว/ที่พัก

กดติดตามการเดินทางของเราใน Youtube ด้วยนะคะ

ในวันงานทางวัดและชาวบ้านจะร่วมกันเตรียมงานจัดเตรียมทำธุงแขวนประดับวัดอย่างสวยงาม ธุง เป็นภาษาอีสานมีความหมายคล้ายกับคำว่า ธง + ตุง เป็นผ้าที่ชาวบ้านจะทอขึ้นมาด้วยลวดลายที่แฝงไว้ด้วยภาพมงคล ภาพพระ ภาพเทวดา 

เมื่อถึงเวลาก็จะมีพิธีการทำบุญตักบาตรตามขั้นตอน พระสงฆ์จะนำเอาบาตรมาตั้งเรียงกันบนโต๊ะชาวบ้านจะนำเอาอาหารมาใส่บาตรโดยมากจะเป็นข้าวเหนียวกับขนมแต่ละคนจะแบ่งข้าวเหนียวเป็นก้อนเล็กๆ ใส่ลงในบาตรให้ครบทุกบาตร ก่อนจะเอาข้าวเหนียวใส่บาตรเค้าจะยกข้าวเหนียวมาแปะตามตัวโดยมากก็จะแปะหัว เป็นความเชื่อว่าข้าวเหนียวเหล่านี้จะเป็นสื่อในการที่จะพาเอาเคราะห์และความไม่ดีอัปมงคลต่างๆ รวมทั้งโรคภัยไข้เจ็บออกไปจากตัวในวันทำพิธีเสียเคราะห์นี้นั่นเอง

ต่อมาสิ่งสำคัญของพิธีการเสียเคราะห์ของชาวอีสานคือการทำโทงเสียเคราะห์ หรือโทง 4 แจ หรือบางทีก็เรียกว่าแพ การทำโทงจะทำบ้านละโทงใช้ร่วมกันทั้งครอบครัว คนอื่นๆ ที่ไม่ได้อยู่ครอบครัวเดียวกันก็มาใช้โทงรวมกันได้ไม่ผิดกติกา โทงจะทำจากกาบกล้วยเป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัสข้างในแบ่งเป็นช่องสี่เหลี่ยมเล็กๆ 9 ช่อง เอาข้าวเหนียวปั้นใส่เข้าไปพร้อมกับของกินต่างๆ ชาวอีสานจะใช้ปลาทอดที่หาง่ายหรือกับข้าวอย่างอื่นๆ รวมกับยาสูบหมากพลูใส่ลงทั้ง 9 ช่อง ปักด้วยไม้ตามมุมของโทงมีด้านหลายๆ สีตัดสั้นๆ ติดกับไม้ โยงปลายไม้ทุกอันด้วยสายสิญจ์ บางทีก็มีการตัดกาบกล้วยเป็นรูปคน ใส่ชื่อปู่ย่าตายายบรรพบุรุษลงไปในโทงด้วย เพื่อเป็นการอุทิศส่วนกุศลแก่ผู้ล่วงลับไปแล้วด้วย บางทีก็มีรูปหมู เป็ด ไก่ วัว ควาย เสือ กา นก ฯลฯ แล้วแต่ว่าบ้านไหนจะทำแบบไหน

โทงเสียเคราะห์ หรือ โทง ๔ แจ เครื่องเสียเคราะห์ หรือเลี้ยงเคราะห์ ตามตำราท่านว่าให้จัดเครื่องสักการะเพื่อบูชาพระเคราะห์ให้หายเคราะห์ หรือเอาเคราะห์ไม่ดีไปทิ้ง ที่ขาดไม่ได้คือเทียนตามแบบโบราณ สิ่งของอันได้แก่ ข้าวดำ ข้าวแดง ข้าวเหลือง ข้าวตอก ดอกไม้ น้ำส้มป่อย ทุ่งช่อ ทุ่งชัย ฝ้ายแดง ฝ้ายดำ ฝ้ายขาว ฝ้ายเหลือง สายสิญจน์ ส่วนสิ่งของอื่นๆ ที่ชาวบ้านนิยมใส่เพิ่มเติมได้แก่ ยาสูบ ปกติจะมวนเอง หมากพลู ของกินตามแต่จะหาได้โดยมากเป็นปลาทอดไม่ใส่มากใส่อย่างละน้อย ก่อนจะใส่จะเอามาจ้ำ (ความหมายของคำว่าจ้ำภาษาอีสานคล้ายกับจิ้มคือเอาข้าวมาแปะหัว แปะแขน แปะขา) แล้ววางลงในโทง 4 แจ คล้ายกับว่าคนปวดหัว ปวดแขน ปวดขา ก็เอาโรคภัยเหล่านี้ออกไปด้วย

วัดไชยศรีจะจัดเตรียมความพร้อมสำหรับงานนี้แต่เช้า ชาวบ้านที่มาร่วมงานบุญจะเอาโทงของตัวเองมารวมที่วัด หลายคนกลับบ้านไปทำโทงหลังจากตักบาตรเช้าแล้วถือโทงมาร่วมงานใกล้ๆ จะบ่ายโมง เพราะโทงเป็นอะไรที่ทำไม่ยากใช้วัสดุธรรมชาติมีกาบกล้วยเป็นหลัก หัวใจสำคัญอยู่ที่การทำพิธีกล่าวคำเสียเคราะห์ต้องเป็นผู้รู้ของหมู่บ้านจะกล่าวนำในการทำพิธี

ในงานนี้นอกจากชาวบ้านชาวสาวะถีหมู่บ้านใกล้เคียงจะมาร่วมงานบุญแล้ว จังหวัดขอนแก่นและการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ร่วมกันสนับสนุนประชาสัมพันธ์ให้เป็นหนึ่งในพิธีกรรมสำคัญที่ต้องอนุรักษ์เอาไว้ปีนี้มีบุคคลสำคัญมาร่วมในงานได้แก่

    นางสมฤดี จิตรจง ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

    นายชาญยุทธ เศวตสุวรรณ ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานขอนแก่น

    นายชัยธวัช เนียมศิริ รองผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น

    และแขกผู้มีเกียรติอีกมากมายเข้าร่วมในงานพิธีสำคัญอีกงานหนึ่ง สมาคมด้านการท่องเที่ยวแทบทุกสมาคมนำสมาชิกและนักท่องเที่ยวมาร่วมงานนี้ด้วย กิจกรรมพิธีการทำบุญโบราณของวัดไชยศรีมีคนให้ความสนใจเดินทางมาร่วมงานจากหลายจังหวัด

ประเพณีนี้สืบทอดต่อกันมาหลายชั่วอายุคน ปู่ย่าตายายจะพาลูกหลานมาร่วมงานกันตั้งแต่เด็ก พอโตเป็นผู้ใหญ่มีครอบครัวมีลูกมีหลานก็จะพามาร่วมงานกันทั้งบ้าน สืบต่อกันแบบนี้ไปเรื่อยๆ เด็กๆ จะคุ้นเคยกับการทำบุญแบบชาวสาวะถีตั้งแต่จำความได้เลยทีเดียว

เวลาในการเริ่มพิธีคือ 13.45 ชาวบ้านจะมารวมกันรอบสิมพร้อมกับโทงของตัวเอง บางคนก็เลือกที่นั่งด้านนอกกำแพงสิม ตามอัธยาศัย คนมาเที่ยวที่นี่เยอะขึ้นทุกปี ปีนี้ต้นกล้วยมีน้อยสำหรับนักท่องเที่ยวจะได้กรวยดอกไม้ธูปเทียนใส่ก้อนข้าวในการทำพิธีแทน

Miss Grand International สาวงามระดับนานาชาติมาร่วมในงานบุญนี้ด้วย สร้างความฮือฮาให้ชาวสาวะถีและคนที่มาเที่ยวในงานอย่างมากเลย สาวงามแต่ละคนก็อยากจะร่วมในพิธีนี้ทางวัดเลยจัดหาโทงให้ทุกคนได้ถือไปทิ้งตามขั้นตอน นับว่าเป็นสีสันของประเพณีสงกรานต์เสียเคราะห์ในปีนี้จริงๆ

เด็กๆ วัยรุ่นในหมู่บ้านมาร่วมสืบสานงานประเพณีอันดีงามเป็นสัญญาณที่ดีที่บ่งบอกว่าประเพณีนี้จะยังคงอยู่ต่อไปอีกรุ่น

หลังจากทำพิธีการเสร็จลงแล้วทุกคนจะถือโทงเสียเคราะห์ไปทิ้งหลังวัดเป็นจุดที่ชาวบ้านเตรียมไว้สำหรับงานนี้โดยเฉพาะอยู่ห่างจากวัดประมาณ 200 เมตร

พิธีสรงน้ำพระ เป็นขั้นตอนสุดท้ายของวันนี้ ประเพณีสงกรานต์วัดไชยศรีมีงาน 3 วัน คือ 13-15 เมษายน พิธีการเสียเคราะห์จะจัดในวันที่ 13 เมษายน เวลา 13.45 น. ปีหน้าถ้าจะทำบุญสงกรานต์ในพิธีที่มีแห่งเดียวนี้คงต้องวางแผนการเดินทางมาที่วัดไชยศรี บ้านสาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น กันแล้วนะครับ

ขอบคุณ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานขอนแก่น

รีวิว ประเพณีสงกรานต์ พิธีเสียเคราะห์ วัดไชยศรี

---

 "ประเพณีสงกรานต์โบราณและพิธีเสียเคราะห์ เป็นธรรมเนียมปฏิบัติกันมายาวนานของชาววัดไชยศรี แต่ละปีจะมีการจัดงานอย่างยิ่งใหญ่เพื่อเป็นการทำบุญใหญ่ครั้งหนึ่งของปี ปี 2560 มีความพิเศษกว่าปีก่อนๆ คือ Miss Grand International สาวงามระดับนานาชาติมาร่วมในงานบุญนี้ด้วย"

Akkasid Tom Wisesklin
2017-04-14 11:49:26

---