งานนมัสการพระธาตุศรีสองรัก - พิธีล้างพระธาตุ และ แห่ต้นผึ้ง

[admin]

    ดอกผึ้งแบ่งออกเป็น 2 แบบด้วยกันเป็นหลัก คือ ดอกผึ้งแบบโบราณ และดอกผึ้งประยุกต์ แบบโบราณดูเหมือนจะทำง่าย แต่ลองดูวิธีการว่าง่ายจริงหรือเปล่า
    เริ่มจากการเอาขี้ผึ้งที่ปกติจะขายเป็นแผ่นกลมๆ ขนาดประมาณ 6 นิ้ว มาลนบนไฟอ่อนๆ (อ่อนมากๆ) ให้พอขี้ผึ้งอ่อนตัวลงจนสามารถใช้นิ้วดัดให้เป็นรูปกลีบดอกไม้ แล้วแช่น้ำเพื่อให้ดอกผึ้งเย็นและแข็งตัว วิธีนี้จะใช้ขี้ผึ้งจำนวนมากในการทำต้นผึ้งแต่ละต้น ทำให้ชาวบ้านหันมาทำดอกผึ้งอีกแบบหนึ่งที่มีทั้งความสวยงามมากขึ้นและใช้ขี้ผึ้งน้อยกว่า

[admin]

    การทำดอกผึ้งแบบประยุกต์ คือการเอาขี้ผึ้งแผ่นมาหลอมให้ละลายในหม้อ จากนั้นใช้มะละกอทำด้ามเสียบให้จับง่ายปอกเปลือกมะละกอบากให้เป็นร่อง หรือใช้มีดสำหรับฝานมะละกอทำส้มตำฝานออกให้รอบ จะกลายเป็นร่องจำนวนมาก หรือถ้าไม่มีมะละกอให้ผลไม้อื่นๆ ก็ได้ แต่สำหรับที่นี่ดูเหมือนว่ามะละกอคือสิ่งที่หาง่ายราคาถูกที่สุดแล้ว มะละกอที่บากร่องหรือฝานร่องออกแล้วต่อด้ามเอามาจุ่มลงในขี้ผึ้งเหลว ยกขึ้นมาจุ่มน้ำให้ผึ้งเย็นและแข็งตัวเขย่าๆ ให้ดอกผึ้งหลุดออกจากมะละกอแล้วจุ่มทำดอกใหม่แบบนี้ไปเรื่อยๆ

[admin]

    การทำเกสรดอกผึ้งทำแบบง่ายๆ ด้วยขมิ้นฝานให้เป็นแว่นๆ ไม่ต้องหนามาก เสียบด้วยไม้จิ้มฟันให้ทะลุ จากนั้นก็เอาเกสรนี้ไปติดกับดอกผึ้งทั้งแบบโบราณและแบบประยุกต์จะใช้เกสรเหมือนกัน

[admin]

    ดอกผึ้งที่ติดเกสรเรียบร้อยแล้วก็บรรจงเอาไปติดที่ต้นผึ้งที่ฝ่ายชายทำเอาไว้ทีละดอกๆ จนครบทุกด้าน

[admin]

    การทำต้นผึ้ง 1 ต้นก็เสร็จสิ้นลงด้วยความสมัครสมานสามัคคีร่วมแรงร่วมใจกันของชาวบ้านในหมู่บ้าน ต่อจากนั้นก็ทำต้นต่อไปและต่อๆ ไป จนได้จำนวนที่มากพอที่จะแบ่งปันกันในหมู่ชาวบ้านที่มาร่วมทำต้นผึ้งในวันนี้ จากคำบอกเล่าของชาวบ้านที่นี่บอกว่าวันเดียวจะสามารถทำต้นผึ้งได้มากถึง 70 ต้น ซึ่งมากเพียงพอสำหรับในงานแห่ไปยังพระธาตุศรีสองรักในวันพรุ่งนี้ ชาวบ้านหมู่บ้านอื่นๆ ก็คงเช่นเดียวกัน

[admin]

    เช้าวันต่อมา ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 วิสาขบูชา ชาวพุทธทั้งหลายล้วนเดินทางไปยังวัดวาอารามเพื่อทำบุญตักบาตรฟังเทศน์ฟังธรรม และร่วมพิธีการเวียนเทียนรอบโบสุถ์ในช่วงเย็น สำหรับชาวด่านซ้าย และหลายอำเภอรวมไปจนถึงชาวลาวที่อยู่อีกฟากของแม่น้ำโขง จะมุ่งหน้ามายังวัดพระธาตุศรีสองรักพร้อมกับต้นผึ้งที่ทำเตรียมเอาไว้เมื่อวาน ส่วนหนึ่งก็เตรียมต้นผึ้งเอาไว้อย่างเดียว ส่วนดอกผึ้งเอามาติดที่วัดแต่เช้า ทุกคนที่นำต้นผึ้งมาถวายพระธาตุในวันนี้จะยังไม่นำต้นผึ้งของตัวเองขึ้นไปไหว้พระธาตุจนกว่าขบวนของเจ้าพ่อกวนจะมาถึงพร้อมกับต้นผึ้งพระราชทานซึ่งนับเป็นต้นผึ้งประธานในพิธี

[admin]

    ชาวบ้านส่วนหนึ่งเตรียมต้นผึ้งกับดอกผึ้งเอาไว้แล้วเอามาติดที่วัด เพราะเกรงว่ารถจะติดหาที่จอดยาก หรืออาจเพราะบ้านอยู่อำเภอไกลจากด่านซ้ายจึงต้องมาแต่เช้ากว่าคนอื่น มีเวลาเหลือในการนั่งรอต้นผึ้งพระราชทานเดินทางมาถึงวัด ก็ได้ใช้เวลาช่วงนี้ในการเอาดอกผึ้งมาติดบนต้นผึ้ง

[admin]

    วันนี้ทุกคนต่างเอาต้นผึ้งของตัวเองมาที่วัด เกือบทั้งหมดเป็นต้นผึ้งที่ทำจากไม้ไผ่ประกบด้วยกาบกล้วย แต่มีจำนวนหนึ่งที่นำเอาหน่อกล้วยติดดอกผึ้งเดินเข้ามาในวัดได้ยินคนพูดกันว่า ดอกผึ้งติดหน่อกล้วยนี้เรียกว่าต้นผึ้งมีชีวิต ทำจากหน่อกล้วยจริงที่สามารถเอาไปปลูกต่อได้แบบนี้ก็มีเหมือนกัน

[admin]

    อีกด้านหนึ่ง ณ ศาลเจ้าพ่อกวน ต้นผึ้งพระราชทาน ตั้งตระหง่านอยู่ท้ายรถพร้อมที่จะเคลื่อนขบวนไปยังวัดพระธาตุศรีสองรักที่ชาวบ้านต่างตั้งตารอเพื่อที่จะได้นำต้นผึ้งของตัวเองเดินแห่ร่วมขบวนไปกับต้นผึ้งพระราชทานขึ้นไปยังพระธาตุและร่วมพิธีตามที่เคยได้ปฏิบัติกันมายาวนานหลายชั่วอายุคน

[admin]

    10.10 น. ฤกษ์งามยามดี ของวันเพ็ญเดือน 6 ขบวนต้นผึ้งพระราชทานเดินทางจากบ้านเจ้าพ่อกวนมาถึงวัดพระธาตุศรีสองรัก พร้อมลูกผึ้งลูกเทียนจำนวนมากตั้งขบวนตรงทางขึ้นพระธาตุศรีสองรัก ชาวบ้านที่มารออยู่ตามร่มไม้ก็ทยอยกันออกมาต่อท้ายแถว ช่วงแรกจะอนุญาตให้เฉพาะคนที่แต่งกายด้วยชุดสีขาวเท่านั้นขึ้นตามขบวนต้นผึ้งพระราชทาน ต่อจากนั้นจึงเป็นชาวบ้านต่อท้ายขบวนขึ้นไปเรื่อยๆ นายเกียรติพงษ์ คชวงษ์ ผู้อำนวยการ ททท.สำนักงานเลย นำคณะ ททท.เลย มาร่วมขบวนแห่ต้นผึ้งในครั้งนี้ด้วย